Blog > Welzijn > Seksuele Voorlichting
Kinderen hebben seksuele gevoelens. Ieder kind maakt als onderdeel van zijn ontwikkeling, ook een seksuele ontwikkeling door. In hun seksuele ontwikkeling zijn kinderen eerder gericht op lichamelijkheid in brede zin. Het is de taak van ouders kinderen hierin te begeleiden. Kinderen die ruimte krijgen voor een seksuele ontwikkeling in hun eigen tempo, ervaren (later) een positief gevoel over seksualiteit. Kinderen zien jou als ouder als voorbeeld en leren van de dingen die jij doet, vindt of vertelt. Je kennis over de seksuele ontwikkeling bij kinderen is dan natuurlijk onontbeerlijk.
De seksuele ontwikkeling
Baby’s ervaren de verzorger als iemand die voedsel en aandacht geeft. Voor een baby is er al vanaf de geboorte sensualiteit. De ouders strelen hun kind, houden het lekker tegen zich aan en geven het een gevoel van geborgenheid.. Zo leren baby’s dat de huid het grootste genotorgaan is dat je hebt. Baby’s rond een half jaar oud ontdekken hun eigen geslachtsorganen. Dat gaat meestal min of meer toevallig, doordat ze met hun handjes hun hele lichaam verkennen. Ze zijn dan nog niet in staat een lekker plekje ook te onthouden. Baby’s van anderhalf jaar kunnen dit meer doelgericht. Het aanraken van bijvoorbeeld hun piemel kan geleidelijk uitgroeien tot masturberen.
Peuters worden zich al meer bewust van hun eigen lichaam. Ze ontdekken de lichamelijke verschillen tussen mannen en vrouwen. Ze gaan dan uitgebreid onderzoeken hoe hun moeder en vader eruit zien. Ze ontdekken ook dat ze zelf een jongetje of meisje zijn. Daarnaast gaan ze ook spelenderwijs bij leeftijdgenootjes ‘kijken’. Kinderen vanaf 3 jaar hebben wel al heel goed door dat er iets geheimzinnigs met seksualiteit is. Ze kijken waar de grenzen van volwassenen liggen, door bijvoorbeeld zich expres op allerlei plekken uit te kleden of vieze woorden te zeggen.
Bij kleuters gaat het verkennen van het lichaam verder. De fantasie speelt een steeds grotere rol via spel. We zien dat terug in spel als ‘vadertje en moedertje’ of ‘doktertje’. Kinderen gaan ook vragen stellen over de voortplanting en alles erom heen. Ze zijn goed in staat simpele uitleg hierover te begrijpen.
In de zogenaamde ‘latentiefase’ bij kinderen tussen 6 en 12 jaar, zijn kinderen wat introverter. Ze maken in deze fase een strikt onderscheid tussen meisjes en jongens en spelen gezamenlijk spannende spelletjes op het schoolplein, zoals bijvoorbeeld ‘indiaantje’ .Ze worden voor het eerst: verliefd. Sommige kinderen worden ook heel preuts en sluiten zich bijvoorbeeld opeens alleen op in de badkamer.
Tussen tien en vijftien jaar kunnen jongens hun eerste zaadlozing krijgen en meisjes de eerste menstruatie. De helft van de jongens heeft rond het tiende jaar seksueel getinte spelletjes. Een derde van de meisjes rond het achtste jaar heeft seksueel spel met andere meisjes. Tien procent van de kinderen onder de twaalf heeft wel eens een orgasme gehad.
Praten over seks
Met praten over seks kun je niet vroeg genoeg beginnen. Hoe kleiner ze zijn, hoe makkelijker dat gaat.
Kleine kinderen hebben geen idee van het taboe rond seksualiteit en stellen je zonder gene een vraag over tampons. Dat is een goede aanleiding om hen in simpele woorden iets te vertellen. Hoe opener je hen voorlicht, hoe meer je hen mee geeft dat seks iets is waarvan ze mogen en kunnen genieten. Praten met de kinderen over seksualiteit betekent dat je daar ruimte voor maakt. Heb je op het moment van de vraag geen tijd, beloof dan er later op terug te komen. Dat geeft jezelf tijd om over een eerlijk antwoord na te denken. Je kind ervaart bovendien dat je hem serieus neemt en het onderwerp open benadert. Je kunt kinderen ook een boekje erover geven. Een andere manier om seksualiteit te bespreken is door te vragen wat het kind zelf al weet. Dan weet je wat je kind wel en niet weet. Als je er samen over praat, merk je dat het jezelf ook steeds makkelijker afgaat.
Of je seksueel gedrag of vragen van je kind ‘normaal’ vindt, maak je als ouder zelf uit. Er is echter wel een uitgangspunt. Geef altijd aan waarom iets niet mag. Zit je kind met zijn hand in de broek aan tafel? Dan kun je gerust zeggen dat je ook niet aan tafel in je neus peutert. Zo maak je het onderwerp niet tot iets schaamtevols, maar bespreekbaar en open.
Overigens komen kinderen ook op andere manieren aan informatie. Via de media (computerspelletjes en reclameboodschappen) krijgen ze een vreemd beeld van seks, via vriendjes leren ze bijvoorbeeld schuttingtaal, zonder dit echt te begrijpen. Als ouder kun je dit verwrongen beeld over seksualiteit bijstellen door met je kinderen hierover te praten. Juist het serieus praten over het omgaan met de ‘emotionele’ kanten van seks (welke grenzen mag je hebben en hoe ben je weerbaar, hoe ga je om met je eigen verlangens en die van je eventuele partner) is iets waar ouders aan kunnen bijdragen.
Boektip:
Tags